အင်ဒိုနီးရှား စားသုံးမှု ကြီးထွားလာသည် – သီးနှံဗဟို
ဂျာကာတာရှိ Bogasari ဂျုံမှုန့်စက်သည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးဖြစ်ပြီး သြစတြေးလျ၏ အကြီးဆုံးဂျုံဈေးကွက်အတွက် ပမာဏဝယ်ယူသူဖြစ်သည်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် စတုတ္ထမြောက် လူဦးရေအများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကျွန်းစုများနှင့် ကျွန်းငယ်ပေါင်း ၁၈,၀၀၀ ကျော်ဖြင့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူဦးရေ ၆,၀၀၀ ခန့် နေထိုင်လျက်ရှိသည်။ စိုက်ပျိုးရေးသည် နိုင်ငံ့စီးပွားရေး၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး အစားအစာပါဝင်ပစ္စည်းများကို တိုက်ရိုက်ပံ့ပိုးပေးကာ ကျေးလက်ဒေသများတွင် အလုပ်အကိုင်အရင်းအမြစ်များ ပံ့ပိုးပေးသော်လည်း အင်ဒိုနီးရှားသည် ၎င်း၏လူဦးရေကို ကျွေးမွေးရန်အတွက် ဆန်အလုံအလောက်မထုတ်လုပ်နိုင်ဘဲ ရီပတ်ဘလစ်ကန်၏ ဂျုံလိုအပ်ချက်အားလုံးကို တင်သွင်းပါသည်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ မြေထုထည်သည် ဂျုံထုတ်လုပ်မှုနှင့် အလွန်သင့်လျော်ပြီး ဆီအုန်းကဲ့သို့သော အခြားသင့်လျော်သော သီးနှံများဖြင့် လယ်သမားများအား အကျိုးကျေးဇူးများစွာရရှိစေသည်။ မတ်စောက်သော တောင်ထူထပ်သော မြေပြင်တွင် ဆန်စပါးသည် ပို၍ လက်တွေ့ကျသော ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာသည်။ အင်ဒိုနီးရှားသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်သူဖြစ်ပြီး တတိယမြောက် ဆန်အများဆုံး ထုတ်လုပ်သူဖြစ်သည်။
နိုင်ငံ၏ တိုးပွားလာသော လူဦးရေ၊ ဂျုံမှုန့်ကို အခြေခံသည့် အစားအစာ လမ်းကြောင်းသစ်များနှင့် အစားအသောက် ကွဲပြားခြင်းတို့သည် ပြည်တွင်း ဂျုံမှုန့်ကြိတ်စက်လုပ်ငန်း၏ ဂီတသံဖြစ်သည့် ဂျုံမှုန့်ဝယ်လိုအား တိုးလာစေသည်။ လက်ရှိတွင် အဆိုပါကဏ္ဍတွင် စက်တပ်ဆင်အင်အား ၁၄ ဒသမ ၄ သန်းခန့်ရှိသည့် စက်အလုံး ၃၀ ပါဝင်ပြီး ပြည်တွင်းစျေးကွက်ဝေစု ၉၉ ဒသမ ၉ ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ်ထားသည်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ပထဝီဝင်နှင့် စီးပွားရေးအချက်အချာကျသော ဂျာဗားကျွန်းတွင် ဂျုံမှုန့်စက်ရုံ ၂၃ ရုံရှိပြီး လူဦးရေ ထက်ဝက်ကျော်နေထိုင်ရာ ဆူမားတြားတွင် ငါးခုနှင့် ဆူလာဝေစီတွင် ၂ ခုရှိသည်။ မုန့်ညက်စားသုံးမှုသည် လျင်မြန်စွာကြီးထွားလာသဖြင့် စက်ရုံအသစ်လေးခုသည် 2024-25 တွင် အွန်လိုင်းပေါ်ထွက်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရသည် ဂျုံမှုန့်ကြိတ်စက်များကိုသာ တင်သွင်းခွင့်ပြုထားပြီး ကုန်သည်များနှင့် လူစားသုံးမဟုတ်သော ထုတ်ကုန်များအတွက် သွင်းကုန်ခွန် ၅ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ကုန်သည်များနှင့် သိုလှောင်ရုံများမှ တင်သွင်းမှုကို ကန့်သတ်ထားသည်။ National Logistics Agency ကဲ့သို့သော အစိုးရစားနပ်ရိက္ခာအရန်ပစ္စည်းများကို စီမံခန့်ခွဲသည့် နိုင်ငံပိုင်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအား တာဝန်ပေးမှုများဖြင့်သာ လိုအပ်သည်ဟု ယူဆပါက စတော့အစာစားသုံးရန်အတွက် ဂျုံတင်သွင်းမှုကို ခွင့်ပြုမည်ဖြစ်သည်။
မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ၊ တင်သွင်းလာသောဂျုံမှုန့်ဝယ်လိုအားသည် 2023/24 စျေးကွက်ဝင်နှစ် (ဇူလိုင်မှဇွန်လအထိ) တွင် 44.7% တိုးလာပြီး 2022/23 တွင် ဂျုံနှင့်ညီမျှသော ဂျုံ 52,000t အောက်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက 75,000t နှင့်ညီမျှပါသည်။ အင်ဒိုနီးရှားသည် ပြီးခဲ့သောနှစ်က စျေးကွက်ဝေစု ၉၁.၁ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့သော တူရကီမှ တင်သွင်းသော ဂျုံမှုန့်အများစုကို ရင်းမြစ်ရရှိကာ ဗီယက်နမ်က ၆ ဒသမ ၂ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် တင်သွင်းမှုလျှော့ချခဲ့သည်။
2023/24 တွင် အင်ဒိုနီးရှား၏ ဂျုံတင်သွင်းမှုသည် 9.45Mt မှ 12.6Mt အထိ စံချိန်တင် 33.4% တိုးလာခဲ့ကြောင်း US စိုက်ပျိုးရေးဌာန၏ နိုင်ငံခြားစိုက်ပျိုးရေးဝန်ဆောင်မှုအဖွဲ့မှ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာထားသော ကုန်သွယ်မှုဒေတာများအရ သိရသည်။ ဂျုံတင်သွင်းမှု သိသိသာသာ မြင့်တက်လာခြင်းသည် ဆန်အတွက် စျေးသက်သာသော စားနပ်ရိက္ခာအစား အစာအဖြစ် ဂျုံကို ပိုမိုနှစ်သက်လာမှုကို ထင်ဟပ်စေပြီး စပါးဈေးမြင့်လာခြင်းကြောင့် စပါးကို အဓိက စွမ်းအင်ရင်းမြစ်အဖြစ် ဂျုံကို အဓိက စွမ်းအင်ရင်းမြစ်အဖြစ် စားသုံးရန် စပါး၏ အချိုးအစားကို လျှော့ချရန် စတော့ခ်အစာစက်များမှ တွန်းအားပေးခဲ့သည်။
အင်ဒိုနီးရှား၏ 2023/24 ဂျုံတင်သွင်းမှုအစီအစဉ်တွင် သြစတြေးလျ၏ ပံ့ပိုးမှုသည် စုစုပေါင်း၏ 4.11Mt သို့မဟုတ် 32.6% ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် 12 လတာကာလအတွင်း သြစတြေးလျ၏ ဂျုံတင်ပို့မှု စုစုပေါင်း၏ 18.3 ရာခိုင်နှုန်းကို ဖွဲ့စည်းထားသည်။ အကြီးမားဆုံးလများမှာ 2023 ခုနှစ် သြဂုတ်လနှင့် ဇူလိုင်လတွင် 767,000t နှင့် 637,000Mt အသီးသီးဖြစ်သည်။ 2020 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ 1 ရက်နေ့မှစတင်၍ သြစတြေးလျသည် ဂျုံ 99Mt တင်ပို့ခဲ့ပြီး အင်ဒိုနီးရှားသို့ရောင်းချမှုသည် စုစုပေါင်းအစီအစဉ်၏ 16.1Mt သို့မဟုတ် 16.3% အထိရှိလာခဲ့သည်။ အင်ဒိုနီးရှားမှ ရုရှားဂျုံတင်သွင်းမှုသည် 2022/23 တွင် 168,000t မှ 2023/24 တွင် 1.6Mt အထိ ဆယ်ဆနီးပါးတိုးလာသည်။
Indonesian Flour Mills Association ၏အဆိုအရ ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဆန်ဈေးကြီးမြင့်မှုကြောင့် အထူးသဖြင့် ဝင်ငွေနည်းသော မိသားစုများမှ အသင့်စားခေါက်ဆွဲစားသုံးမှု တိုးလာကြောင်း သိရသည်။ ထို့အပြင် လက်ရှိလူဦးရေ၏ 20 ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိသော တိုးပွားလာသောအင်ဒိုနီးရှားဝင်ငွေအလယ်အလတ်တန်းစားအုပ်စုကို ထုတ်ကုန်အသစ်များနှင့် အတွေ့အကြုံများကိုစမ်းစားလိုသော Generation Z မှလွှမ်းမိုးထားသည်။ အထက်တန်းစား စားသောက်ဆိုင်များ၊ တီထွင်ဖန်တီးမှုရှိသော ခေါက်ဆွဲဆိုင်များနှင့် ဆန်းသစ်သော မုန့်ဖုတ်ဆိုင်များနှင့် ကမ္ဘာတဝှမ်း ခေတ်စားနေသော မုန့်ညက်အခြေခံ စားသောက်ကုန် ထုတ်ကုန်အသစ်များ ပေးဆောင်သည့် ဆိုင်များသည်လည်း နိုင်ငံတဝှမ်းတွင် ပေါ်လာပါသည်။
တိုးပွားလာသောစားသုံးမှုသည် အစားအစာကဏ္ဍဝယ်လိုအား 8.2% သည် 2023/24 တွင် ဂျုံနှင့်ညီမျှသော 9.2Mt သို့ တွန်းပို့ခဲ့ပြီး 2022/23 တွင်အသုံးပြုခဲ့သော ဂျုံနှင့်ညီမျှသော 8.5Mt နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါသည်။ ဂျုံမှုန့်အခြေခံသည့် အစားအစာသို့ စားသုံးသူအကြိုက်ကို ဆက်လက်ပြောင်းလဲခြင်းဖြင့် FAS သည် 2024/25 တွင် အစားအသောက်ကဏ္ဍစားသုံးမှု 3.3% 9.5Mt တွင် ထပ်မံမြင့်မားလာမည်ဟု FAS က မျှော်လင့်ထားသည်။
ဂျုံသည် stockfeed ခွဲတမ်းများတွင် ပို၍အရေးကြီးသောပါဝင်ပစ္စည်းတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် အထူးကြပ်မတ်ကြက်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းသို့ ရောက်ရှိလာပြီး ငါးပုစွန် ၆ ရာခိုင်နှုန်း၊ ကျွဲ၊ နွား၊ ကျန် ၄ ရာခိုင်နှုန်း၊ အင်ဒိုနီးရှား၏ အစာအစာကြိတ်ကဏ္ဍတွင် ပြည်နယ် ၁၀ ခုတွင် အစာကြိတ်စက် ၁၁၀ ပါဝင်ပြီး ယင်းတို့အနက် ၈၁ ခုမှာ ကမ္ဘာ့လူဦးရေအများဆုံးကျွန်းဖြစ်သည့် ဂျာဗားတွင် ဖြစ်သည်။ 2023 ခုနှစ်တွင် တပ်ဆင်ထားသော ကြက်အစာစုစုပေါင်းပမာဏမှာ ယခင်နှစ်နှင့်အညီ 27.6Mt ခန့်ရှိပြီး ဆန်စက်စုစုပေါင်း၏ 70-75% ဖြင့် လည်ပတ်နိုင်သည်ဟု သိရသည်။
ကြက်မွေးမြူရေးအသင်းမှ လက်ရှိခန့်မှန်းချက်မှာ လာမည့် ၁၂ လအတွင်း သိုးကောင်ရေ ၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာမည်ဟု အကြံပြုထားသည်။ ကြက်အစာဖော်မြူလာများတွင် ကာဘိုဟိုက်ဒရိတ်လိုအပ်ချက်များ ပြည့်မီစေရန် ပြောင်းမှဂျုံသို့ သိသိသာသာ လွှဲလိုက်ခြင်းသည် 2022/23 တွင် 1.1Mt မှ 2.1Mt သို့ 2.1Mt မှ ယခင်ရာသီတွင် stockfeed အတွက် ဂျုံစားသုံးမှု နှစ်ဆနီးပါးတွေ့ခဲ့ရသည်။ FAS မှ 2024/25 တွင် 4.8% မှ 2.2Mt အထိ မြင့်တက်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး၊ မြင့်မားသောပြောင်းဈေးနှင့် ကြက်မွေးမြူရေးကဏ္ဍဝယ်လိုအားကြောင့်ဖြစ်သည်။
မကြာသေးမီက ပြီးဆုံးခဲ့သော 2023/24 ရာသီတွင် အင်ဒိုနီးရှား၏ စံချိန်တင် ဂျုံတင်သွင်းမှု အစီအစဉ်အရ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု သိသိသာသာ တိုးလာသော်လည်း လက်ကျန်စတော့ 900,000t မှ 2.1Mt အထိ တိုးလာခဲ့သည်။ FAS ၏ အဆိုအရ ယခုနှစ်စျေးကွက်တွင် ဂျုံတင်သွင်းမှု ပိုမိုမြင့်မားလာခြင်းကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားဂျုံတင်သွင်းမှုသည် 600,000t မှ 12Mt အထိကျဆင်းသွားမည်ဖြစ်ပြီး၊ အထက်ဖော်ပြပါပြည်တွင်းဝယ်လိုအား 400,000t တိုးလာသော်လည်း 2024/25 နှစ်ကုန်တွင် အလားတူဆောင်ရွက်ချက်ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဂျုံမှုန့်ကြိတ်ခွဲခြင်းနှင့် သိုလှောင်မှုကဏ္ဍ နှစ်ခုလုံး။
ဩစတြေးလျသည် လုပ်ငန်းတာဝန်၏ အလားတူအချိုးအစားကို ထိန်းသိမ်းထားသည်ဟု ယူဆပါက၊ အထူးသဖြင့် ယခုနှစ်ရာသီတွင် ၎င်း၏မြောက်ပိုင်းအိမ်နီးချင်းထံသို့ ဂျုံတင်ပို့မှု ၃.၉ သန်းခန့်အတွက် အောက်ပြည်အောက်ရှိ ခဲတံများကို အထူးသဖြင့် ရုရှားတွင် သီးနှံအသေးစားနှင့် တင်ပို့နိုင်သောပိုလျှံမှုနည်းပါးခြင်းနှင့် အာဂျင်တီးနားတွင် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာများရှိနေသည်။
Related Stories on Myanmar Net
မြန်မာနက် ရှိအခြား ဆက်စပ် ဆောင်းပါးများ
လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုလုံးအတွင်း King's Landing ပရိုဂရမ်ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ငရုတ်ကောင်းတွင် ထူးထူးခြားခြား ထိရောက်မှုကို ကြည့်ရှုရန် ကျွန်ုပ်တို့၏ခြေလှမ်းကို လိုက်နာပါ။
ဟင်းရွက်အပင်ကို ဖြတ်ပြီး စိုက်ပျိုးနည်း ဒီဗီဒီယိုအကြောင်း - ဒီဗီဒီယိုမှာ ဟင်းရွက်အပင်ကို ခုတ်ထစ်ခြင်းမှ စိုက်ပျိုးနည်းကို ပြောပြပါမယ်။ #ဟင်းရွက် #မီသနမ် #ဥယျာဉ်4u #ပန်းခြံ #ဆောင်းရာသီပန်းခြံ #ဆောင်းအပင် #ပန်းခြံ #ဆောင်းဥယျာဉ် #ဆောင်းပန်းများ #အပင်
⦿ အပြည့်အစုံ ဖတ်ရန် >