မလေးရှားတွင် သေဒဏ်၊ သဘာဝ တစ်သက်တစ်ကျွန်း ပြစ်ဒဏ်များ | CNN

မလေးရှားပါလီမန်သည် မဖြစ်မနေသေဒဏ်ကိုဖယ်ရှားရန်၊ သေဒဏ်ပေးသည့်ပြစ်မှုအရေအတွက်ကို လျှော့ချရန်နှင့် သဘာဝအတိုင်း တစ်သက်တစ်ကျွန်းပြစ်ဒဏ်များကို ဖျက်သိမ်းရန် ဥပဒေဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများကို တနင်္လာနေ့တွင် အတည်ပြုခဲ့ပြီး လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက သတိကြီးစွာကြိုဆိုခဲ့ကြသည်။

မလေးရှားသည် ကြီးလေးသောပြစ်ဒဏ်ကို လုံးလုံးလျားလျား ဖျက်သိမ်းပစ်မည်ဟု ပထမဆုံး ကတိပေးခဲ့သည့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်ကတည်းက သေဒဏ်စီရင်ခြင်းများကို ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း အစိုးရသည် ပါတီအချို့၏ နိုင်ငံရေးအရ ဖိအားများနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး တစ်နှစ်အကြာတွင် သေဒဏ်ကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားမည်ဟု ပြောဆိုကာ ကတိကဝတ်များကို တရားရုံးများက ၎င်းတို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်အတိုင်း အခြားပြစ်ဒဏ်များဖြင့် အစားထိုးခွင့်ပြုခဲ့သည်။

ပြင်ဆင်ချက်များအရ သေဒဏ်၏အခြားရွေးချယ်စရာများတွင် ကြာပွတ်နှင့် ထောင်ဒဏ် နှစ် 30 မှ 40 အထိပါဝင်သည်။ ထောင်ဒဏ်အသစ်သည် ပြစ်မှုကျူးလွန်သူ၏ ပကတိဘဝသက်တမ်းအတွက် ချမှတ်ရန်တောင်းဆိုသည့် ယခင်ပြဋ္ဌာန်းချက်များအားလုံးကို အစားထိုးမည်ဖြစ်သည်။

မလေးရှားဥပဒေအရ သတ်မှတ်ထားတဲ့ ထောင်ဒဏ် တစ်သက်တစ်ကျွန်းကို အနှစ် 30 နဲ့ ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားမှာဖြစ်ပါတယ်။

သေနတ်ပစ်ခြင်း၊ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားခြင်းနှင့် ပြန်ပေးဆွဲခြင်းကဲ့သို့သော ကြီးလေးသောပြစ်မှုအချို့အတွက် ရွေးချယ်စရာအဖြစ် ကြီးလေးသောပြစ်ဒဏ်ကိုလည်း ဖယ်ရှားမည်ဖြစ်သည်။

အရှေ့တောင်အာရှ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအချို့က ကြီးလေးသော ပြစ်ဒဏ်ကို တိုးမြှင့်သုံးစွဲလာသော်လည်း စင်ကာပူသည် ယမန်နှစ်တွင် မူးယစ်ဆေးဝါးမှုဖြင့် လူ ၁၁ ဦးကို ကွပ်မျက်ခဲ့ပြီး စစ်အစိုးရ အုပ်ချုပ်ခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ပထမဆုံး သေဒဏ်ချမှတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။

မလေးရှားဒုတိယဥပဒေရေးရာဝန်ကြီး Ramkarpal Singh က ကြီးလေးသောပြစ်ဒဏ်သည် နောက်ပြန်မဆုတ်နိုင်သော ပြစ်ဒဏ်ဖြစ်ပြီး ထိရောက်မှုမရှိသော အဟန့်အတားဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“သေဒဏ်ပေးမှုဟာ ရည်ရွယ်ထားတဲ့ ရလဒ်တွေ ထွက်ပေါ်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု လွှတ်တော်တွင်း အခြေအတင် ဆွေးနွေးမှုအပြီးတွင် ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

လူသတ်မှုနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှု အပါအဝင် သေဒဏ် ချမှတ်နိုင်သော ပြစ်မှု ၃၄ မှု နှင့် သက်ဆိုင်သည်။ အဲဒီထဲက ၁၁ ဦးက မဖြစ်မနေ ပြစ်ဒဏ်အဖြစ် ဆောင် ရွက်တယ်။

အခြားတရားရေးဆိုင်ရာ အယူခံမှုများအားလုံး ကုန်ဆုံးသွားသူများ အပါအဝင် သေဒဏ် သို့မဟုတ် သဘာဝအတိုင်း ထောင်ဒဏ်ကျခံနေရသော လူ 1,300 ကျော်သည် စည်းမျဥ်းသစ်အရ စီရင်ချက်ချခြင်းဆိုင်ရာ ပြန်လည်သုံးသပ်မှုကို ရယူနိုင်သည်။

Anti-Death Penalty Asia Network မှ အမှုဆောင် ညှိနှိုင်းရေးမှူး Dobby Chew က အဆိုပါ ပြင်ဆင်ချက်သည် လုံး၀ ပြစ်ဒဏ် လုံးဝ ဖျက်သိမ်းရေး အတွက် ကောင်းမွန်သော ပထမ ခြေလှမ်း ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။

“အများစုကတော့ မလေးရှားအတွက် လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ် ရောက်နေပါပြီ၊ ဒါဟာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး အချိန်အတော်ကြာ လာနေပြီ” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

“နိုင်ငံတော်က တစ်စုံတစ်ယောက်ကို သတ်ဖြတ်နေတယ်ဆိုတဲ့အချက်ကို ကျွန်တော်တို့ မငြင်းသင့်ပါဘူး၊ နိုင်ငံတော်က ဒီလိုမျိုး အာဏာရှိသင့်သလား… မဖြစ်မနေ ပြစ်ဒဏ်တွေကို ဖျက်သိမ်းလိုက်တာဟာ အဲဒါကို ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ အချိန်ကောင်းပါပဲ။”