Lyme ရောဂါ- ရောဂါလက္ခဏာများ၊ ကုသနည်းများနှင့် သမင်ကိုက်ခံရခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် နည်းလမ်းများ

https://www.youtube.com/watch?v=SyQ-8KiUQdg

ဆေးဘက်ဆိုင်ရာလှုပ်ရှားမှုမှတ်တမ်း- Borreliosis ဟုလည်းခေါ်သော Lyme ရောဂါသည် Borrelia burgdorferi ဟုခေါ်သောသေးငယ်သောဘက်တီးရီးယားပိုးကြောင့်ဖြစ်ပွားသောကူးစက်ရောဂါဖြစ်သည်။ Black-legged tick လို့ခေါ်တဲ့ ပင့်ကူတွေနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ တိရစ္ဆာန်တွေဟာ ဒီဘက်တီးရီးယားကို ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးရှိတဲ့ tick ကိုက်ခံရရင် Lyme ရောဂါကို ဖမ်းနိုင်ပါတယ်။ မှက်များတွင် ဘဝအဆင့် လေးဆင့်၊ ဥတစ်လုံး၊ ခြေခြောက်ချောင်း ပိုးလောင်း၊ ခြေထောက်ရှစ်ချောင်းနှင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသူဖြစ်သည်။ ရှင်သန်ကြီးထွားရန်၊ ကြီးထွားမှုအဆင့်တိုင်းတွင် အိမ်ရှင်တိရစ္ဆာန်၏သွေးကို မှက်တစ်ကောင်က စားရမည်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွင် ဘက်တီးရီးယားပိုးကူးစက်နေပြီဆိုလျှင်၊ အိမ်ရှင်တိရစ္ဆာန်၏သွေးကို ကျက်သောအခါတွင် မှင်များ ကူးစက်နိုင်သည်။ ထို့နောက် ပိုးသတ်ထားသော မှင်များကို မြက်ခင်းများ၊ စုတ်တံ သို့မဟုတ် သစ်တောဧရိယာမှဖြစ်စေ ရောဂါပိုးရှိသော တိရစ္ဆာန်မှဖြစ်စေ ကောက်ယူနိုင်သည်။ ရောဂါပိုးရှိသော မှက်များသည် သင့်ထံ ကပ်နေပါက ၎င်းသည် သင့်ခန္ဓာကိုယ်ထဲသို့ ဘက်တီးရီးယားများကို လွှဲပြောင်းပေးနိုင်သည်။ ဘက်တီးရီးယားများသည် သင့်အရေပြားအတွင်း ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ပြီး များပြားလာသည်နှင့်အမျှ ၎င်းတို့သည် သင့်တစ်သျှူးများကို တိုက်ရိုက်ပျက်စီးစေသော အဆိပ်အတောက် သို့မဟုတ် ဓာတုပစ္စည်းများကို မပြုလုပ်ပါ။ ယင်းအစား၊ ၎င်းတို့သည် သင်၏ကိုယ်ခံအားဆဲလ်များကို ဆွဲဆောင်နိုင်သည့် ဓာတုပစ္စည်းများကို ဖန်တီးကာ ရောဂါပိုးကို ရှင်းလင်းရန် ကြိုးစားသည်။ ဒီခုခံအားတုံ့ပြန်မှုက သင့်အရေပြားဆဲလ်တွေကို ရောင်ရမ်းပြီး ပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီကနေ Lyme ရောဂါဟာ ထပ်နေနိုင်တဲ့ အဆင့်သုံးဆင့်ရှိပါတယ်။ အစောပိုင်းဒေသခံရောဂါ၊ စောစီးစွာပျံ့နှံ့သောရောဂါ၊ နောက်ကျသောရောဂါ။ အစောပိုင်းအဆင့်တွင်၊ သင်သည် erythema migrans ဟုခေါ်သော အနီရောင်အဖုများ ရှိနိုင်သည်။ အကိုက်ခံရပြီး ၇ ရက်မှ ၁၄ ရက်အကြာတွင် မှင်အကိုက်ခံရသည့်နေရာတစ်ဝိုက်တွင် ၎င်းသည် အများအားဖြင့် ပေါ်လာတတ်သည်။ အစောပိုင်းအဆင့်တွင်၊ ဘက်တီးရီးယားများသည် သင့်သွေးကြောထဲသို့ စတင်ဝင်ရောက်သည်။ အကိုက်ခံရပြီး ရက်သတ္တပတ်များအထိ ဖြစ်တတ်ပါသည်။ ဘက်တီးရီးယားများသည် ဦးနှောက်၊ အာရုံကြောများနှင့် နှလုံးအပါအဝင် သင့်အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများကို ရောင်ရမ်းရန် သင့်သွေးကြောတစ်လျှောက် ပျံ့နှံ့သွားနိုင်သည်။ မကုသပါက ရောဂါ နောက်ကျသော အဆင့်သို့ ရောက်သွားနိုင်သည်။ ဤအဆင့်တွင် ရောဂါပိုးသည် သင့်ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ ပျံ့နှံ့သွားနိုင်သည်။ ကိုက်ပြီးနောက် လ သို့မဟုတ် နှစ်အကြာတွင် ဤအရာသည် ဖြစ်ပျက်သည်။ ကြွက်သားနှင့် အဆစ်ရောဂါလက္ခဏာများသည် ဤအဆင့်တွင် အဖြစ်များပါသည်။ Lyme ရောဂါဖြစ်ပွားရခြင်း၏ အဓိကအန္တရာယ်မှာ ရောဂါပိုးရှိသော မှက်များနေထိုင်သည့်နေရာများတွင် အပြင်ဘက်တွင် အချိန်များစွာ ဖြုန်းခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထိုနေရာများမှ ရောဂါပိုးရှိသော မှက်များကို အိမ်သို့သယ်ဆောင်နိုင်သော အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်ရှိခြင်းသည်လည်း သင့်၏အန္တရာယ်ကို တိုးစေပါသည်။ အစောပိုင်း Lyme ရောဂါ၏ အဖြစ်များသော လက္ခဏာမှာ erythema migrans အဖုဖြစ်သည်။ bullseye ပုံသဏ္ဍာန်ရှိသော်လည်း၊ မကြာခဏမဖြစ်ပါ။ အခြားသော လက္ခဏာများမှာ အဖျားတက်ခြင်း၊ ချမ်းတုန်ခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ကြွက်သားများနှင့် အဆစ်အမြစ်များ နာကျင်ခြင်း၊ နှင့် lymph node များ ရောင်ရမ်းခြင်းတို့ ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ မကုသပါက သင့်ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားအစိတ်အပိုင်းများသို့ ကူးစက်နိုင်ပြီး အောက်ပါလက္ခဏာများကို ဖြစ်စေသည်။ လည်ပင်းတောင့်တင်းခြင်း၊ ပြင်းထန်စွာခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ မျက်နှာချို့ယွင်းခြင်း၊ မျက်နှာတစ်ဖက်တစ်ချက်စီ သို့မဟုတ် နှစ်ဖက်လုံးရှိ ကြွက်သားများ ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ပုံမှန်မဟုတ်သော သို့မဟုတ် နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ အသက်ရှူမဝခြင်း၊ အာရုံကြောနာကျင်ခြင်း၊ နာကျင်ခြင်း၊ ထုံကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် ရင်တုန်ခြင်း လက် သို့မဟုတ် ခြေ၊ မှတ်ဉာဏ် သို့မဟုတ် အာရုံစူးစိုက်မှု ပြဿနာများ။ သင့်တွင် Lyme ရောဂါရှိနေပါက၊ သင်၏ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုဆရာဝန်သည် ခံတွင်းပဋိဇီဝဆေးများကို ညွှန်းပေးနိုင်ပါသည်။ ပြင်းထန်သောလက္ခဏာများအတွက် သင်သည် IV သို့မဟုတ် ကြွက်သားအတွင်း၌ ပဋိဇီဝဆေးထိုးရန်လိုအပ်နိုင်သည်။ ပြန်လည်ကောင်းမွန်ရန် အကောင်းဆုံးအခွင့်အရေးအတွက် ဖြစ်နိုင်သမျှ စောစောကုသမှုခံယူရန် အရေးကြီးပါသည်။ Lyme ရောဂါကို ကာကွယ်ရန် နည်းလမ်းတစ်ခုမှာ မှက်များနေထိုင်သည့်နေရာများကို ရှောင်ရှားရန်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ သင်သည် အဆိုပါနေရာများသို့ သွားပါက၊ DEET သို့မဟုတ် Picaridin ဓာတုပစ္စည်းများပါရှိသော အင်းဆက်ပိုးမွှားသတ်ဆေးကို အသုံးပြုပါ၊ ဘောင်းဘီရှည်နှင့် အင်္ကျီလက်ရှည်ကို ဝတ်ဆင်ပါ။ Permethrin ဟုခေါ်သော အင်းဆက်ပိုးမွှားများကို သေစေသည့် ဓာတုပစ္စည်းဖြင့် သင့်အဝတ်အစားများနှင့် အသုံးအဆောင်များကို ကုသပါ။ မြက်ထူထပ်သော သို့မဟုတ် ထူထပ်သောနေရာများကို ရှောင်ရှားရန် လမ်းလယ်ခေါင်တွင် လမ်းလျှောက်ပါ။ ထိုနေရာများမှ ပြန်လာပြီးနောက် သင့်အဝတ်အစားများ၊ ကိရိယာများနှင့် အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်များကို မှက်ရှိမရှိ စစ်ဆေးပါ။ သင့်အဝတ်များကို အခြောက်ခံစက်ထဲတွင် အပူချိန်မြင့်မြင့်ထားပြီး အနည်းဆုံး 10 မိနစ်ခန့်ထား၍ ၎င်းတို့ပေါ်ရှိ ပိုးမွှားများကို သတ်ပါ။ မှန်ကိုသုံးပါ သို့မဟုတ် သင့်ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်ရှိ မှက်များကို စစ်ဆေးရန် တစ်စုံတစ်ဦးမှ ကူညီပေးပါ။ သင့်လက်မောင်းအောက်၊ သင့်နားတစ်ဝိုက်၊ သင့်ဆံပင်တစ်ဝိုက်၊ သင့်ခါးတစ်ဝိုက်၊ သင့်ဗိုက်ခလုတ်နှင့် သင့်ခြေထောက်များကြားတွင်။ အပြင်မှပြန်လာပြီး နှစ်နာရီအတွင်း ရေချိုးပါ။ Lyme ရောဂါအကြောင်း ပိုမိုသိရှိရန် သင့်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု သမားတော်နှင့် ဆွေးနွေးပါ။

#LymeDisease #borreliosis #DeerTickBite

ANH24278