သင်၏ Facebook feed တွင်သတင်းအတုများကိုမည်သို့ကျော်လွှားရမည်နည်း

ဒီဟာကိုမဖြစ်သင့်ဘူး သတင်းအတုကိုအမှန်တကယ်ရှာဖွေရန်အလွန်လွယ်ကူသည်။ သင်၏မီဒီယာအသစ်စာတတ်မြောက်ရေးလမ်းညွှန်ကိုဤအချက်ကိုသုံးသပ်ကြည့်ပါ။ မှတ်ချက်။ ဤအရာကိုအတူတကွပေါင်းစပ်လိုက်သောအခါဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူနှစ် ဦး ၏အကြံပေးချက်ကိုရှာဖွေခဲ့သည်။ ဒေါက်တာ Melissa Zimdars၊ မက်ဆာချူးဆက်ရှိ Merrimack ကောလိပ်မှတွဲဖက်ပါမောက္ခ၊ Alexios Mantzarlis, Poynter Institute မှအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအချက်အလက်စစ်ဆေးရေးကွန်ယက်အကြီးအကဲ။

၁။ ဇာတ်လမ်းကထူးဆန်းတဲ့ URL မှလာသလား။

Zimdars က “.co” သို့မဟုတ် “.su” ကဲ့သို့ထူးဆန်းသည့်နောက်ဆက်များရှိသည့်ဝဘ်ဆိုက်များသို့မဟုတ် WordPress ကဲ့သို့သောတတိယပါတီပလက်ဖောင်းများကလက်ခံထားသောဆိုဒ်များသည်အနီရောင်အလံလွှင့်ထူသင့်ကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ အချို့သောဆိုဒ်များသည် National Report ကဲ့သို့တရားဝင်လူမှုရေးဆိုဒ်များမှလူများကိုအလွယ်တကူလှည့်ဖြားနိုင်သည့်အထွေထွေအမည်များမဟုတ်လျှင်တရား ၀ င်အသံထွက်နိုင်သည်။ ဥပမာ – abcnews.com.co မှသတင်းပို့ချက်အတုအယောင်များမကျင်းပမီဇွန်လဆောင်းပါးအပါအဝင်သမ္မတအိုဘားမားသည်လက်နက်ရောင်းဝယ်မှုအားတားမြစ်ရန်အမိန့်ကိုလက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

၂။ ခေါင်းစဉ်သည်ဆောင်းပါး၏သတင်းအချက်အလက်များနှင့်ကိုက်ညီပါသလား။

Mantzarlis ကဖေ့စ်ဘွတ်တွင်အတုအယောင်သတင်းများပျံ့နှံ့စေသည့်အဓိကအကြောင်းရင်းများထဲမှတစ်ခုမှာလူများသည်ခေါင်းကြီးပိုင်းတွင်ထိုးနှက်ခံနေရပြီးကလစ်နှိပ်ရန်မနှောင့်ယှက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ ယခုအပတ်တွင်ပင်သံသယဖြစ်ဖွယ်ကောင်းသောအဖွဲ့အစည်းများသည် Pepsi ၏အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Indra Nooyi အကြောင်းပုံပြင်တစ်ပုဒ်ကိုဖြန့်ဝေခဲ့သည်။ “စီအီးအိုစီအီးအိုအပြီးတွင် Pepsi STOCK ကျဆင်းသွား သို့သော်ဆောင်းပါးများကိုယ်နှိုက်ကထိုကိုးကားချက်များနှင့် Pepsi ၏စတော့ရှယ်ယာများသည်သိသိသာသာကျဆင်းခဲ့သည်ကိုမတွေ့ရပါ။ Nooyi Trump ရဲ့ရွေးကောက်ပွဲနှင့်ပတ်သက်။ မှတ်တမ်းတင်မှတ်ချက်များစေခဲ့ပါဘူး, ဒါပေမယ့်ရန်သူ၏ထောက်ခံသူများကိုပြောပြကိုးကားဘယ်တော့မှခဲ့သည် “တခြားနေရာသူတို့ရဲ့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းယူ။ ”

၃။ ၎င်းသည်မကြာသေးမီကဖြစ်ပျက်ခဲ့သောဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်လော၊

အဖြစ်အပျက်များမှားယွင်းစွာဆက်နွယ်မှုကိုဖြစ်ပေါ်စေပြီးနောက်နှစ်များတစ်လျှောက်တွင်တရားဝင်သတင်းဇာတ်လမ်းများကိုလိမ်။ ရှင်ပြန်ထမြောက်စေနိုင်သည်။ Mantzarlis သည် CNNMoney မှတရားဝင်သတင်းတစ်ပုဒ်ကိုအမှန်တကယ်ကိုးကားခဲ့သောမှားယွင်းသောဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ကိုပြန်ပြောပြသည်။ Viral Liberty လို့ခေါ်တဲ့ဘလော့ဂ်တစ်ခုက Ford ဟာ Donald Trump ရဲ့အနိုင်ရရှိမှုကြောင့်သူတို့ရဲ့ထရပ်ကားအချို့ကိုမက္ကဆီကိုကနေအိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ်ကိုပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြောင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ ဇာတ်လမ်းဟာအွန်လိုင်းပေါ်မှာမြန်မြန်ဆန်ဆန်လောင်ကျွမ်းသွားတယ် – နောက်ဆုံးမှာတော့ဒါကပြည်တွင်းအော်တိုလုပ်ငန်းအတွက်ကြီးမားတဲ့အနိုင်ရသလိုပဲ။ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် Ford သည်မက္ကဆီကိုမှအိုဟိုင်းယိုးပြည်နယ်သို့ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအချို့ကိုပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်နှင့်လုံးဝမသက်ဆိုင်ပါ။

၄။ အထောက်အကူပြုသောဗီဒီယိုများသို့မဟုတ်ဓာတ်ပုံများကိုအတည်ပြုနိုင်ပါသလား။

မှားယွင်းသောပြောဆိုမှုများကိုထောက်ခံရန်ဓါတ်ပုံများနှင့်ဗွီဒီယိုများကိုအခြေအနေမှဖယ်ထုတ်နိုင်သည်။ Aprilပြီလတွင် Occupy Democrats ဆိုသည့်လစ်ဘရယ် ၀ က်ဘ်ဆိုက်တွင်မိန်းမပျိုကိုလုံလောက်စွာမကြည့်သောကြောင့်မိန်းမတ ဦး အားရဲများမှရေချိုးခန်းထဲမှရေချိုးခန်းထဲမှဖယ်ထုတ်လိုက်သည်ကိုပြသခဲ့သည်။ ဤသည်မှာ HB2 ၏ “ရေချိုးခန်းဥပဒေကြမ်း” အငြင်းပွားမှုကာလအတွင်းဖြစ်ခဲ့ပြီးဆောင်းပါးနှစ်ခုစလုံးကိုရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖော်ပြထားသည်။ “အိုင်တီစတင်,” ခေါင်းစဉ်ဖတ်ပါ။ သို့သော်ဗီဒီယိုတွင်“ ရေချိုးခန်းဥပဒေကြမ်း” အတည်ပြုရမည့်မြောက်ကာရိုလိုင်းနားတွင်ပစ်သတ်ခံခဲ့ရသည့်အထောက်အထားမရှိသေးပါ။ တကယ်တော့ Snopes ရဲ့အဆိုအရဒီဗီဒီယိုဟာ HB2 အငြင်းပွားမှုကိုကြိုတင်ခန့်မှန်းထားတာကြောင့် ၂၀၁၅ မှာ Facebook စာမျက်နှာတစ်ခုသို့ထုတ်လွှင့်ခဲ့တယ်။

၅။ ဆောင်းပါးသည်အဓိကရင်းမြစ်များကိုကိုးကားပါသလား။

ဒါဟာအတုအယောင်ဖြစ်နိုင်တဲ့နိုင်ငံရေးသတင်းမျှသာမဟုတ်ပါ။ Now8News သည်နာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားပြီးအတုအယောင်များသော်လည်းမကြာခဏပျံ့နှံ့သွားလေ့ရှိသောထူးဆန်းသည့်သတင်းဇာတ်လမ်းများကိုအထူးပြုသည်။ ထိုကဲ့သို့သောဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်အရ Coca-Cola သည်ရှင်းလင်းသောကပ်ပါးကောင်တစ်မျိုးကိုရေထဲမှတွေ့ရှိပြီးနောက် Dasani ရေဘူးများကိုပြန်လည်သိမ်းဆည်းခဲ့သည်။ ကပ်ပါးကောင်ကိုပြသည့်စွပ်စွဲထားသောစုစုပေါင်းထွက်ရုပ်ပုံတစ်ခုပင်ရှိသေးသည်။ အချို့သောအခြေခံ Googling က၎င်းသည်ငါးရှဥ့်၏ပုံဖြစ်သည်ဟုဖော်ပြသည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ ဆောင်းပါးသည်မည်သည့်ကုမ္ပဏီမှမှဖော်ပြချက် (သို့) ပြောဆိုချက်မရှိခဲ့ပါ။ ရှင်းနေသည်မှာ၎င်းသည်ကြီးမားသောဇာတ်လမ်းဖြစ်လိမ့်မည်။ Dasani (သို့) စားသုံးသူလှုံ့ဆော်ရေးအဖွဲ့များကအဲဒီအကြောင်းကိုထုတ်ပြန်ကြေငြာချက်တွေထုတ်လွှင့်မှာလား။ ရှာမတွေ့နိုင်ပါ၊ အကြောင်းမှာဇာတ်လမ်းသည် ၁၀၀% အတုဖြစ်သောကြောင့်။

၆။ ပုံပြင်သည်ကိုးကားထားပါသလား။ သူတို့ခြေရာခံနိုင်ပါသလား။

လစ်ဘရယ်ဖေ့စ်ဘွတ်ခ်အုပ်စုများ၏အကြိုက်ဆုံးမှတ်စုတစ်ခုမှာ Donald Trump ၏ကိုးကားချက်အတုဖြစ်ပြီး ၁၉၉၈ ခုနှစ်တွင် People Magazine ၏အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင်ဖော်ပြထားသည်။ သူတို့က Fox News မှာတစ်ခုခုကိုယုံတယ်။ ငါလိမ်တယ်၊ စားတော့မယ်။ ငါ့နံပါတ်တွေအရမ်းများနေလိမ့်မယ်။ ကျယ်ပြန့်သောမော်ကွန်းတိုက်များနှင့်၎င်းကိုးကားချက်များကိုမည်သည့်နေရာတွင်မျှတွေ့ရှိနိုင်သည်။

၇ ။

ဒီရွေးကောက်ပွဲရာသီအတွင်းပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးဖရန်စစ်ဟာစူပါဗိုင်းရပ်စ်သုံးမျိုးနဲ့လုံးဝမှားယွင်းတဲ့အဖြစ်အပျက်တွေထဲကိုကျရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အမျိုးမျိုးသော ၀ ဘ်ဆိုဒ်များအရပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးသည်အမေရိကန်သမ္မတလောင်းသုံး ဦး ကိုထောက်ခံခဲ့သည်။ ပထမ – Bernie Sanders, National Report နှင့် USAToday.com.co မှဖော်ပြခဲ့သည်။ ထို့နောက် Donald Trump သည် WTOE 5 News သတင်းအတု site မှသတင်းပို့သည်။ နောက်ဆုံးအနေဖြင့် KYPO6.com သတင်းအတုအယောင်နောက်ထပ်သတင်းတစ်ပုဒ်ကသူသည်ဟီလာရီကလင်တန်အားထောက်ခံကြောင်းဖော်ပြခဲ့သည်။ ဤဖြစ်ရပ်များအားလုံးတွင်နောက်ဆက်တွဲအစီရင်ခံစာများသည်အတုများထံပြန်လှည့်သွားသည်။ ပုံပြင်တစ်ပုဒ်ကိုမူလအရင်းအမြစ်ဆီပြန်သွားဖို့အမြဲတမ်းကောင်းပါတယ်။ အကယ်၍ သင်ဟာကွင်းဆက်တစ်ခုထဲကို ၀ င်နေလျှင် (သို့မဟုတ်) သူတို့အားလုံးသည်တူညီသောသံသယဖြစ်ဖွယ်ဆိုဒ်သို့ပြန်သွားလျှင် – သင်၌သံသယဝင်စရာအကြောင်းရှိသည်။

၈ ။

Zimdars နှင့် Mantzarlis တို့နှစ် ဦး စလုံးကအတည်ပြုပြောကြားမှုဘက်လိုက်ခြင်းသည်သတင်းလှုံ့ဆော်မှုအတုများ၏ကြီးမားသောအကြောင်းပြချက်ဖြစ်သည်ဟုဆိုကြသည်။ ထိုအရာအချို့ကို Facebook ၏ algorithm တွင်ထည့်သွင်းထားသည်။ သင်ကြိုက်နှစ်သက်ခြင်းသို့မဟုတ်စိတ် ၀ င်စားမှုတစ်ခုနှင့်အပြန်အလှန်ဆက်ဆံမှုများလေ၊ သင်နှင့်ထိုဆက်နွယ်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ Facebook ကသင့်အားပိုမိုပြသမည်ဖြစ်သည်။ အလားတူစွာသင်သည် Donald Trump ကိုမုန်းလျှင် Donald နှင့်ပတ်သက်သောအပျက်သဘောဆောင်သောအတွေးများကိုသင်ပိုမိုစဉ်းစားနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ သက်သေအထောက်အထားမရှိလျှင်ပင် Trump, မှန်သည်။ Zimdars က “ငါတို့တည်ထားတဲ့ယုံကြည်ချက်တွေနဲ့ကိုက်ညီတဲ့အချက်အလက်တွေကိုငါတို့ရှာဖွေတယ်” အကယ်၍ ကျွန်ုပ်တို့သည်ကျွန်ုပ်တို့နှင့်သဘောမတူသောသတင်းအချက်အလက်များကိုထိတွေ့မိပါကကျွန်ုပ်တို့သည်အမှားများကိုရှာဖွေရန်ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့်၎င်းကိုကျွန်ုပ်တို့အားထပ်မံအတည်ပြုနိုင်သေးသည်။ ထို့ကြောင့် အကယ်၍ သင်သည်အလွန်ကောင်းမွန်လွန်းသည်ဟုခံစားရသည့်အဓမ္မဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ကိုတွေ့ပါကသတိပြုရန်အသုံးပြုပါ။ ဖြစ်လိမ့်မယ်။

၉။ ဂုဏ်သိက္ခာရှိတဲ့အချက်အလက်စစ်ဆေးသည့်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုမှ၎င်းကိုဖျက်သိမ်းခဲ့သလား။

တကယ်တော့ Mantzarlis ဦး ဆောင်တဲ့အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအချက်အလက်စစ်ဆေးခြင်းကွန်ရက်ရှိတယ်ဆိုတာသင်သိခဲ့သလား။ ၎င်းတွင်အခြေခံမူများရှိပါသလား။ ဤစည်းမျဉ်းတွင်အခြားသူများအတွက်မပါ ၀ င်ခြင်းနှင့်ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိခြင်း၏စံနမူနာများပါဝင်သည်။ FactCheck.org, Snopes နှင့် Politifact ကဲ့သို့သောဆိုဒ်များသည်ဤကုဒ်နံပါတ်ကိုလိုက်နာသည်။ ထို့ကြောင့်၎င်းတွင်ပြိုကွဲပျက်စီးသွားသည်ကိုသင်တွေ့ပါကသင်အမှန်တကယ်သဘောတူညီမှုရရှိသည်ကိုသင်သိသည်။ ဒီမှာစာရင်းအားလုံးကိုကြည့်ပါ။

၁၀။ အိမ်ရှင်သည်စိတ်မချရသောသတင်းဝက်ဘ်ဆိုက်များစာရင်းတွင်ရှိသလား။

ဒီနေရာမှာအမှုအရာလှည်ရနိုင်နေရာဖြစ်သည်။ အမှန်တကယ်အားဖြင့်အခြေပြုသော “အထင်လွဲစေသော” သတင်းနှင့်အမှန်တကယ်အဖြစ်ပုံဖော်ထားသောစိတ်ကူးယဉ်ဖြစ်သည့် “အတု” သတင်းတို့အကြားကြီးမားသောကွာခြားချက်ရှိသည်မှာထင်ရှားသည်။ Zimdars ၏ယခုကျော်ကြားသောစာရင်းသည်အမျိုးအစားနှစ်မျိုးလုံးပါ ၀ င်ပြီးသရော်စာနှင့် clickbait-type ခေါင်းကြီးပိုင်းတွင်အမြတ်ထုတ်သောဆိုဒ်များပါ ၀ င်သည်။ Snopes သည်လည်းစာရင်းတစ်ခုကိုထိန်းသိမ်းထားသည်။ Zimdars ၏စာရင်းသည်အလွန်အာရုံစိုက်မှုရရှိသောကြောင့် ၀ မ်းသာနေသော်လည်းအချို့သော site များမှာ “အတု” အတိအကျမဟုတ်ဟုလည်းသူမကသတိပေးထားသည်။ “ဒီစာရင်းဟာအန္တိမရည်မှန်းချက်ကိုများစွာအကျိုးမပေးစေချင်ဘူး” ဟုသူမကဆိုသည်။ “စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတာက [ကျွန်ုပ်စာရင်းနှင့်ပတ်သက်သော] ခေါင်းစဉ်အချို့သည်ငါခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနေသည့်ခေါင်းစဉ်များကဲ့သို့ပင်ခြဲ့ကားပြောဆိုခြင်းများဖြစ်သည်”