ဟော်လီဝုဒ်မှ နောက်ဆုံးရသတင်း။ Amos Gitai သည် Venice ရုပ်ရှင် ‘Why War’ အတွက် သပိတ်မှောက်ရန် တောင်းဆိုမှုကို ပယ်ချခဲ့သည်။ ဟားမတ်စ်နှင့် အစ္စရေး၏ လက်ယာစွန်းအစိုးရ နှစ်ဖက်စလုံးက “ဒါက ဆက်မဖြစ်နိုင်ဘူး” ဟုဆိုသည်။
သြဂုတ် ၃၁၊ ၂၀၂၄၊ နံနက် ၅း၀၃
အစ္စရေး ဒါရိုက်တာ Amos Gitai သူ့အား သပိတ်မှောက်ရန် တောင်းဆိုမှုများကို ပြန်လည်ချေပခဲ့သည်။ ဗင်းနစ် အလုပ် ဘာကြောင့် စစ်ဖြစ်တာလဲ။ နှစ်ဖက်စလုံးက ပြောတယ်။ အစ္စရေး–ပါလက်စတိုင်း ငြိမ်းချမ်းရေးရဖို့အတွက် လက်ရှိခေါင်းဆောင်တွေကို ရှင်းထုတ်ပစ်ဖို့ လိုပါတယ်။
ဗင်းနစ်တွင် ယှဉ်ပြိုင်မှုမရှိသော ယခုသီတင်းပတ်ကုန်တွင် ရုံတင်ပြသနေသည့် စစ်ပွဲသည် လူသားမျိုးနွယ်၏ စိတ်သဘောသဘာဝနှင့် စစ်ရှောင်နည်းနှင့် စစ်ရှောင်နည်းတို့နှင့်ပတ်သက်၍ အဲလ်ဘတ်အိုင်းစတိုင်းနှင့် Sigmund Freud တို့ကြား 1930 ခုနှစ်များအစောပိုင်းက စာပေးစာယူမှ ၎င်း၏လမ်းညွှန်ချက်ကို ရယူသည်။
စစ်ပွဲ၏သမိုင်းဝင်အနုပညာပုံရိပ်များနှင့် ပဋိပက္ခ၏စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအကျိုးသက်ရောက်မှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းသည့် ဇာတ်ကောင်များ၏သရုပ်ဆောင်မှုမြင်ကွင်းများနှင့်အတူ ၎င်းတို့၏ အပြန်အလှန်ရွတ်ဆိုနေသည့် ကိန်းဂဏန်းနှစ်ခု၏ ပြန်လည်တုံ့ပြန်မှုများကို ရောစပ်ထားသည်။
အစ္စရေးကို အောက်တိုဘာ ၇ ရက်က ဟားမတ်စ်တိုက်ခိုက်မှုအပြီး လူပေါင်း ၁၀၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့သည့် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသတွင် အစ္စရေး၏ နောက်ဆက်တွဲ လက်တုံ့ပြန်သည့် စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများ အပြီးတွင် စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
သို့သော်၊ ရုပ်ရှင်အတွက် သူ၏အမြင်မှာ “မူးဝေနေသော အစ္စရေးပါလက်စတိုင်းဆက်ဆံရေး” မှတစ်ဆင့် စစ်၏မေးခွန်းကို စူးစမ်းလေ့လာရန်မဟုတ်ဘဲ ပိုမိုယေဘုယျသဘောဖြင့် ဖြစ်သည်ဟု Gitai မှ ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒီဇာတ်ကားက အစ္စရေး ပါလက်စတိုင်းကို ကမ္ဘာရဲ့ဗဟိုချက်လို့ အမြဲတွေးချင်ပေမယ့်၊ ကမ္ဘာ၏ဗဟိုချက်မရှိပေ။ ဂြိုလ်သည် ဝိုင်းသည်။ [ဒါဟာ] အလွန်အရေးကြီးတဲ့ ပဋိပက္ခတစ်ခုပါ၊ ဒါပေမယ့် သူတို့က ကမ္ဘာပေါ်မှာ တစ်ခုတည်းတော့ မဟုတ်ပါဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
သူက Irène Jacob၊ Mathieu Amalric၊ Micha Lescot၊ Jérôme Kircher၊ Yaël Abecassis၊ Keren Morr တို့ ပါဝင်သရုပ်ဆောင်ထားသည့် – ဗီယင်နာ၊ တဲလ်အဗစ်၊ ဘာလင်နှင့် ပါရီမြို့များတွင် အခင်းအကျင်းများ ဖြတ်ကျော်လာသော ကဗျာဆန်သော ပေါင်းသင်းခရီးအဖြစ် သူဖော်ပြခဲ့သည်။
“အရာရာတိုင်းဟာ ကြီးကျယ်ခမ်းနားတဲ့ တွေးခေါ်ရှင်နှစ်ယောက်အပေါ် အခြေခံပါတယ်။ Karl Marx သည် အဲလ်ဘတ်အိုင်းစတိုင်းကို စိတ်ကူးယဉ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်၊ အကြောင်းမှာ ၎င်းသည် ငွေကြေးနှင့် လောဘ၊ သို့မဟုတ် စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့်ပတ်သက်သော မာ့က်စ်ဝါဒီအပိုင်းအစတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဖရွိုက်သည် လူသားတို့၏ ဝိညာဉ်အကြောင်းဖြစ်ပြီး ဤ ဉာဏ်ကောင်းသည့် တိရစ္ဆာန်များ အဘယ်ကြောင့် စစ်တိုက်ချင်ကြသနည်း။
အီတလီလူမျိုး 80 ခန့်ရှိသော ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့သည် Why War တွင်ပါဝင်ခြင်းအား ရှုတ်ချသည့်စာတစ်စောင်ကို ပွဲတော်၏အစီအစဥ်တွင် ရုပ်ရှင်ထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီများမှ ဖန်တီးထားခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုကာ၊ အသားအရောင်ခွဲခြားမှု၊ အလုပ်အကိုင်နဲ့ အခုလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကို အထောက်အကူဖြစ်စေပါတယ်။”
အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းတို့ကြား ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ဆွေးနွေးမှုများအတွက် ၎င်း၏အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းကို ထောက်ခံအားပေးနေသည့် Gitai သည် Venice သတင်းစာရှင်းပွဲ၌ အစ္စရေးသတင်းထောက်တစ်ဦးမှ စုံစမ်းမေးမြန်းသောအခါ သပိတ်မှောက်ခေါ်ဆိုမှုများကို ပယ်ချခဲ့သည်။
သပိတ်မှောက်ရန် တောင်းဆိုနေသူများသည် ယင်းဇာတ်ကားကို မမြင်ရဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ထုတ်လုပ်ရေးမှ အစ္စရေးနိုင်ငံပိုင်ငွေ တစ်ကျပ်မရရှိခဲ့သည့်အပြင် အစ္စရေးနှင့် ပါလက်စတိုင်းတို့ကြား ဆွေးနွေးမှုများ အားကောင်းလာစေရေး တစ်သက်တာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကိုလည်း ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။
အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခသည် တစ်နေ့ပြေလည်သွားလိမ့်မည်ဟု အကောင်းမြင်ကြောင်း Gitai က ပြောကြားခဲ့သည်။
“သမိုင်းကြောင်းကို ကျနော်တို့ အဆုံးအဖြတ် မပေးနိုင်ပါဘူး… တစ်ခါတလေမှာ အဆိုးဆုံး အနိမ့်ဆုံးအချက်က ရင်ကြားစေ့ရေး အတွက် နေရာတစ်ခု ပေးလိမ့်မယ်၊ အချင်းချင်း သတ်ဖြတ်ပြီး ဒါကို အောင်ပွဲလို့ ကြွေးကြော်လို့ မရဘူး။ ဒါတွေက အချည်းနှီးသက်သက်ပဲ” ဟု ပြောသည်။
ပါလက်စတိုင်းစစ်သွေးကြွအဖွဲ့ ဟားမတ်စ်နှင့် ဘင်ဂျမင်နေတန်ယာဟု၏ အမျိုးသားရေးဝါဒီ အစိုးရနှစ်ရပ်စလုံးကို အခွင့်အရေးရရန် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ဘေးဖယ်ထားရန် ၎င်းက အကြံပြုခဲ့သည်။
“အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့က ဟားမတ်စ်လက်အောက်ခံဖြစ်ရေး အဆိုပြုချက်ဟာ ကောင်းမွန်တဲ့ အဆိုပြုချက်မဟုတ်ဘူးဆိုတာ နားလည်ထားရမယ်။ အမျိုးသမီးများအတွက် ရပိုင်ခွင့်များ ၊ အရှေ့တိုင်းမှ ခရစ်ယာန်များ ၊ LGT အခွင့်အရေးများ လည်း ရှိမည်မဟုတ်ပါ။ Khomeini နောက်ကနေ လိုက်သွားတဲ့အခါ အီရန်တွေက ဒီလမ်းအတိုင်းသွားနေကြပြီ” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
“ကျွန်ုပ်တို့ အစ္စရေးမှာရှိနေတဲ့ အစွန်းရောက်၊ အမျိုးသားရေးဝါဒီ၊ လက်ယာယိမ်း၊ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု၊ ဘာသာရေးအစွန်းရောက် အစိုးရတွေကို ဖယ်ရှားပစ်ရမယ်။ အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့သည် ၎င်းတို့၏ ပစ္စည်းများကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ရန် လိုအပ်ပြီး တံတားအသစ် ဆောက်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အခုမှမရှိပေမယ့် တစ်နေ့တော့ လာလိမ့်မယ်၊ လာမယ်လို့ တွေးထားရမယ်။ ရွေးချယ်ခွင့်က ဘာလဲ?”
အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခတွင် လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် ပုံရိပ်များကို မပြသရန် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း Gitai က ပြောကြားပြီး နှစ်ဖက်စလုံးမှ လွှမ်းခြုံထားသည့် အခြေအနေကို ပိုမိုလောင်ကျွမ်းစေသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
“အကယ်၍ အစ္စရေး တီဗီကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်၊ အောက်တိုဘာ ၇ ရက်ရဲ့ ရက်စက်ယုတ်မာမှုတွေ၊ အမျိုးသမီးတွေကို မုဒိမ်းကျင့်မှု၊ Kibbutzim မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုတွေကိုသာ ပြသပါလိမ့်မယ်။ ငါသာမန်အစ္စရေးတစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး ဒီပုံတွေကိုမြင်ရင် ‘အားလုံးကိုသတ်ပစ်ရအောင်’ လို့ပြောခဲ့တယ်၊
“အာရပ်ကွန်ရက်ဖြစ်တဲ့ Al Jazeera က ဂါဇာကမ်းမြောင်ကို ဖျက်ဆီးတာကိုပဲ ပြသမှာဖြစ်လို့ ဂါဇာကမ်းမြောင်မှာ သောင်းနဲ့ချီတဲ့ နေအိမ်တွေ သောင်းနဲ့ချီ ဖျက်ဆီးခံရပြီး လူပေါင်းသောင်းနဲ့ချီ သတ်ဖြတ်ခံရတာ အများစုဟာ အကြမ်းဖက်သမားတွေ မဟုတ်ကြပါဘူး.. အရပ်သားတွေ၊ ကလေးတွေ။ အခု ပိုလီယို၊ စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လပ်မှုတွေ ရှိနေတယ်… ငါ ပါလက်စတိုင်း တစ်ယောက်ဆိုရင် ဒီပုံတွေကိုပဲ မြင်လိမ့်မယ်၊ အစ္စရေး ပုံတွေကို သူတို့ မတွေ့ရတော့ဘူး၊ စစ်ကို ဆက်ကြပါစို့” လို့ ပြောလိမ့်မယ်။
၎င်းက “တီဗီက စစ်ပွဲကို ရှည်စေတယ်။ ပုံသဏ္ဍာန်ပုံသဏ္ဍာန်သည် စစ်ပွဲကို ရှည်စေသောကြောင့် စစ်ဆန့်ကျင်ရေးရုပ်ရှင်ကို စစ်ပွဲ၏ပုံများမပါဘဲ ဖန်တီးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ဒီလှပတဲ့ဒေသကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ဖို့ နည်းလမ်းသစ်တွေ ရှာဖို့လိုတယ်… ဒဏ်ရာတွေနဲ့ ကြေကွဲစရာတွေနဲ့ ဆိုးရွားတဲ့အမှတ်တရတွေကြားမှာတောင် မတူညီတဲ့အရာတစ်ခုကို တည်ဆောက်ဖို့ လိုပါတယ်။ ဒါက ဆက်သွားလို့မရဘူး။”
မှတ်ချက်များ
မှတ်ချက်များကို တင်ရန် JavaScript လိုအပ်ပါသည်။