IBD ရှိသူများတွင် စိုးရိမ်စိတ်၊ စိတ်ဓာတ်ကျတက်ခြင်း။

မတ်လ 24 ရက်၊ 2023 – Joshua Denton ကောလိပ်တွင် ငယ်စဉ်ကတည်းက အူမကြီးရောင်ခြင်းရှိနေကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူသည် ကျန်းမာရေးစစ်ဆေးမှုအသစ်အတွက် စိုးရိမ်သောကကိုရင်ဆိုင်ရုံသာမက ကျန်ဘဝတစ်လျှောက်လုံး မည်သို့ပြောင်းလဲနိုင်မည်နည်း။ သူ၏ ကနဦးစိုးရိမ်မှုမှာ “နည်းပညာအရ ကုသ၍မရသော အရာတစ်ခု” ရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ နောက်တစ်ခုကတော့ ရောင်ရမ်းတဲ့အူသိမ်အူမရောဂါ (IBD) နဲ့ နေ့စဥ်နေထိုင်ရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေပါ။ “မင်းရဲ့ဘဝအရည်အသွေး ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲဆိုတာကို စိုးရိမ်စရာအဆင့်တစ်ခုပဲ ရှိတယ်။ ဒီအတိုင်းပဲဖြစ်မလား၊ အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ပိုကောင်းလာမလား ဒါမှမဟုတ် ပိုဆိုးလာမလား” ယခုအခါ Dallas ရှိ အသက် ၃၇ နှစ်အရွယ် အာကာသဆိုင်ရာ ပရောဂျက်မန်နေဂျာဖြစ်သူ Denton မှ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ IBD ရှိသူများသည် လွန်ခဲ့သည့် 6 နှစ်ကထက်စာလျှင် စိုးရိမ်စိတ်၊ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းနှင့် အခြားဘဝစိန်ခေါ်မှုများ ပိုမိုမြင့်မားလာကြောင်း အမေရိကန်အစာအိမ်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်း (AGA) မှ စစ်တမ်းတစ်ခုအရ သိရသည်။ လူပေါင်း 1,000 ကျော်ကို ပြသခဲ့သည်။တစ်ချိန်တည်းမှာပင် လူနာများ၏ စိတ်ကျန်းမာရေး လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးနေသည်ဟု ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုပေးသူ အများအပြားက ယုံကြည်ကြပြီး Crohn’s disease နှင့် ulcerative colitis ကို ကုသသော ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ပညာရှင် 100 ကျော်၏ အဖော် စစ်တမ်းအရ သိရသည်။ ဒါဆို ဘာကြောင့် ကွာဟမှု ဖြစ်ရတာလဲ။ IBD ရှိသူများသည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဆက်ဆံရေးပြဿနာများ သို့မဟုတ် အလုပ်တွင်အခက်အခဲများအကြောင်း ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးမဖြစ်ချင်ကြကြောင်း ပြောဆိုရန် ဝန်လေးနေကြသည်ဟု Icahn ကျောင်းမှ စိတ်ပညာရှင်နှင့် ဆေးပညာပါမောက္ခ Laurie A. Keefer က ပြောသည်။ IBD ဝေဒနာရှင်တွေကို ကုသရေးစွမ်းရည်နဲ့ ခံနိုင်ရည်ရှိအောင် ကူညီပေးတဲ့နယူးယောက်စီးတီးရှိ Mount Sinai မှာရှိတဲ့ ဆေးပညာ။ ဆရာဝန်တွေက တစ်ခါတရံ မသင့်လျော်တဲ့မေးခွန်းတွေ ဒါမှမဟုတ် လူတွေ စိတ်မသက်မသာဖြစ်စေနိုင်တဲ့ မေးခွန်းတွေကို မမေးချင်ကြပါဘူး။ “နှစ်ဘက်စလုံးမှာ ကောင်းမွန်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေ အများကြီးရှိပါတယ်” ဟု Keefer မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ “ဒါပေမယ့် အမှန်တကယ်ဖြစ်လာဖို့ လိုအပ်တဲ့အရာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမှန်တကယ် အဆက်အသွယ်ဖြတ်တောက်မှုတစ်ခုတော့ ရှိတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။” စစ်တမ်းရလဒ်များအရ IBD ဝေဒနာခံစားရသူများ၏ 36% နှင့် 35% တို့သည် စိတ်ကျရောဂါကို တိုင်ကြားနိုင်ကြောင်း တွေ့ရသည်။ ၎င်းသည် 2017 ခုနှစ်မှစ၍ စိတ်ကျရောဂါနှင့် စိတ်ကျရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိမှုများ ဆက်တိုက်တိုးလာမှုကို ရောင်ပြန်ဟပ်နေသည်။ နှိုင်းယှဉ်ချက်အရ၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများအတွက် အမျိုးသားနှုန်းမှာ 19% နှင့် စိတ်ကျရောဂါအတွက် 8% ရှိကြောင်း National Alliance on Mental Illness မှ 2017 ခုနှစ် အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။ ချိတ်ဆက်မှုဆိုတာ ဘာလဲ? IBD ရှိသူတွေမှာ ဘာကြောင့် စိုးရိမ်စိတ်နဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျတာက ပိုအဖြစ်များလဲဆိုတာကို ရှင်းပြဖို့ အကြောင်းရင်းနှစ်ချက်ရှိပါတယ်လို့ Keefer က ဆိုပါတယ်။ ဤအခြေအနေများသည် ရောင်ရမ်းမှုလမ်းကြောင်းများကို autoimmune ရောဂါများ၊ အထူးသဖြင့် ဦးနှောက်-အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်းများနှင့် မျှဝေရန် လူသိများသည်။ “ဒုတိယပြဿနာကတော့ ဒီအခြေအနေတွေက သူတို့ကိုယ်သူတို့ စိတ်ဓာတ်ကျမှုကို ဖြစ်စေတာဆိုတော့ စီမံခန့်ခွဲရတာတွေ အများကြီးရှိလို့ပါ” ဟု သူမက ထပ်လောင်းပြောသည်။ “အပြင်ထွက်တာကို ရပ်လိုက်တဲ့အခါ မင်း အဆင်မပြေဘူး…