ဈေးကောင်းရတဲ့ ဗင်နီလာ (နို့သစ်ခွ) တွေနဲ့ မြန်မာပြည်မှာ ဘယ်လိုစိုက်ပျိုးနိုင်မလဲ?

ရေခဲမုန့်စားသုံးသူ ၂၉ရာခိုင်နှုန်းရဲ့ ပထမ ဦး ဆုံးအရသာအဖြစ်ရွေးချယ်ကြတာကတော့ ဗင်နီလာ (vanilla)ဖြစ်ပါတယ်။ကျန်တဲ့ ချောကလက် ၈.၉ ရာခိုင်နှုန်း၊ စတော်ဘယ်ရီ 5.3 ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရွေးချယ်ကြပါတယ်။မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်းသဘာ၀ ဗင်နီလာစျေးမြင့်တက်လာမှုဟာ တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားဖွယ်ဖြစ်ပါတယ်။ Vanillaဟာ ကုံကုမံ(saffron) အမွှေးကြိုင်ပြီးလျှင် ယနေ့ကမ္ဘာပေါ်တွင်ဒုတိယစျေးအကြီးဆုံးဖြစ်ပါတယ်။

ယနေ့ကမ္ဘာပေါ်တွင် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းသော ဗင်နီလာဟာ Madagasscar(မာဒါဂါစကာ) တွင်ထုတ်လုပ်ပြီး mexico မှာပထမဆုံးတွေ့ရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ပစိဖိတ်(Tahiti)တဟီတီကျွန်းတွင်လည်းထုတ်လုပ်ပါတယ်။ Vanilla ကုမ္ပဏီကပြောကြားရာတွင်မွှေးကြိုင်သောရနံ့ရှိသည့် ဗင်နီလာကိုတော့ အင်ဒိုနီးရှား၊ ပါပူဝါနယူးဂီနီ၊ ယူဂန်ဒါ၊ ကင်ညာ၊ အိန္ဒိယ၊ ဖီဂျီ၊ အမေရိကအလယ်ပိုင်း၊ ဟာဝါရီတို့တွင်လည်းစိုက်ပျိုးတယ်လို့သိရပါတယ်။

ဗင်နီလာဟာကျယ်ပြန့်သောသစ်ခွမျိုးစိတ် ၂၅၀၀၀ ခန့်ပတ် ၀ န်းကျင်တွင်ပါ၀င်သည့်မျိုးနွယ်တစ်မျိုးလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဗင်နီလာထုတ်ပေးသောသစ်ခွမျိုးကို တွေ့နိုင်သောနေရာအကန့်အသတ်မှာအလွန်ကျဥ်းမြောင်းပါတယ်။ အီကွေတာ၏မြောက်ဘက်နှင့်တောင်ဘက် ၁၀ မှ ၂၀ ဒီဂရီမှာတွေ့နိုင်ပါတယ်။

ဗင်နီလာဟာလက်ဖြင့်ဝတ်မှုန်ကူးရပါတယ်။

vanilla ပွင့်ကို Melipona လိုခေါ်တဲ့ ပျားတစ်မျိုးထဲကသာ ဝတ်မှုန်ကူးနိုင်ပါတယ်။ ဒီပျားမျိုးဟာလည်း မက္ကဆီကိုမှာသာရှိပါတယ်။ ဆိုလိုသည်မှာကမ္ဘာ့ ဗင်နီလာရဲ့ ၉၉ ရာခိုင်နှုန်းဟာ လက်ဖြင့် ဝတ်မှုန်ကူးတာဖြစ်ပါတယ်။ ၎င်းသည်ပိုးသတ်ထားသည့်သွားကြားထိုးတံသို့မဟုတ်အခြားချွန်ထက်ပြီးသေးငယ်သည့်အရာနှင့်ဂရုတစိုက် ဝတ်မှုန်ကူးရပါတယ်။ Vanilla ပန်းပွင့်ဟာ ပွင့်သောအခါတွင် ၂၄ နာရီအတွင်း ဝတ်မှုန်ကူးရပါမယ်။၂၄နာရီအတွင်း ဝတ်မှုန်မကူးပါက အထဲမှာအစေ့မရှိတော့ပါဘူး။

ပန်းများ ဝတ်မှုန်ကူးခြင်းမရှိပါက National Geographic မှပြောကြားချက်အရ ၎င်းတို့သည်ညှိုးနွမ်းပျက်စီးခြင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ၁၈၀၀ ပြည့်နှစ်လောက်က အက်ဒ်မွန်ဟုခေါ်သည့်ရီနီယွန်ကျေးကျွန်တစ် ဦး ပြုခဲ့သည့်လက် ဝတ်မှုန်ကူးနည်းကိုယနေ့အချိန်အထိအသုံးပြုနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။

ဝတ်မှုန်ကူးခြင်းအောင်မြင်လျှင်လယ်သမားများဟာ အသီးမှည့်ရန် ၉ လစောင့်ရပါတယ်။ အဆင့်တိုင်းအဆင်ပြေချောမွေ့လျှင် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် သဘာ၀ဗင်နီလာ၂၀၀၀ မက်ထရစ်တန်ခန့်ကိုအောင်မြင်စွာထုတ်လုပ်နိုင်ပါတယ်။အထူးသဖြင့် vanilla ကိုအရာရာတိုင်းအတွက်အသုံးပြုတာကြောင့် သဘာ၀ဗင်နီလာရဲ့ ၀ယ်လိုအားဟာလည်းအမြဲမြင့်မားနေပြီး စျေးလည်းကြီးတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီလိုအပ်ချက်ကိုဖြည့်ဆည်းရန်ထုတ်လုပ်သူများဟာ ဗင်နီလာကိုအသုံးပြုကြပါတယ်။ National Geographic ကပြောကြားသည်မှာ လူတို့ဖန်တီးပြုလုပ်ထားသော ဗင်နီလာတုတွင် petrochemicals(ရေနံဓာတုပစ္စည်း)၊ lignin (သစ်သီးအသားအနှစ်နှင့်စက္ကူလုပ်ငန်းမှရရှိသော) နှင့် eugenol ဟုလူသိများသည့်လေးညှင်းပွင့်ဆီတို့ပါ၀င်ပါတယ်။ ။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်းဗင်နီလာ မက်ထရစ်တန်၂၀၀၀၀ ခန့်ကိုထုတ်လုပ်ရောင်းချပါတယ်။

စျေးကွက်ပေါက်စျေးအရ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် vanilla ဟာတစ်ကီလိုလျှင်ဒေါ်လာ ၈၀ ဖြစ်ပါတယ်။ ၃ နှစ်ကြာပြီးနောက်ဒေါ်လာ ၆၀၀ ဖြစ်လာခဲ့ပြီးယခုအခါမှာတော့ တစ်ကီလိုဂရမ်ကိုဒေါ်လာ ၅၀၀ လောက်ရှိပါတယ်။

ယခုလိုစျေးကောင်းရတဲ့ vanilla ကို စိုက်ပျိုးချင်ရင် ဘယ်လိုစိုက်ပျိုးနိုင်မလည်း?

ယနေ့ခေတ် အစားအစာနဲ့ ဆေးဝါးတွေအတွက် အကျုံးဝင်တဲ့vanillaသစ်ခွမျိုးတွေကတော့ Vanilla Planifolia, Vanilla Tahiteinsis, Vanilla Pompona ဆိုတဲ့ ၃ မျိုးဖြစ်ပါတယ်။စိုက်ပျိုးမည့်သူအနေနဲ့ အဖိုးတန်မျိုးကောင်း မျိုးသန့်များကိုသေချာရွေး၀ယ်ဖို့လိုပါတယ်။

ဗင်နီလာပင်မှာ ပူအိုက်စိုစွတ်သောရာသီဥတုကိုနှစ်သက်ပါတယ်။ မြေနိမ့်အရပ်မှ ပေ ၂၀၀၀ အမြင့်ရှိသော အရပ်ဒေသများအထိပေါက်ရောက်နိုင်ပါတယ်။ အလျားပေ(၂၀-၃၀) အထိ ရှည်တတ်ပါတယ်။မြေချဉ်ငန်ဓာတ် ၆ . ၅ ကနေ ၇ . ၅ အတွင်းရှိပြီး ရေစီးရေလာကောင်းတဲ့ သဘာဝမြေဆီမြေနှစ်ပြည့်စုံသော မြေအမျိုးအစားဖြစ်ရပါမယ်။ Vanilla စိုက်ခင်းဟာ သဘာဝအော်ဂဲနစ် မြေဆီမြေနှစ်ပြည့်စုံကြွယ်ဝမှသာ အထွက်နှုန်းကောင်းကောင်းရနိုင်တာကြောင့်ပါ။
အရိပ်ပမာဏ ၄၅% ကနေ ဒေသအခြေနေအမျိုးမျိုးပေါ်မူတည်ပြီး ၆၀% အထိ အထူးရရှိရန်လည်း ဂရုစိုက်ပေးပါ။

သူဟာနေ့အချိန်၌ အခန်းအပူချိန် ၂၈-၂၉ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်နှင့်ညအချိန်တွင် ၂၀ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်မှ ၂၃ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်အထိပဲရှိသင့်ပါတယ်။ ဥယျာဉ်မှူးများ၏အဓိကတာဝန်သည်ရုတ်တရက်ပြောင်းလဲမှုများကိုကာကွယ်ရန်ညွှန်းကိန်းများ၏တည်ငြိမ်မှုကိုဂရုစိုက်ရန်ဖြစ်ပါတယ်။

vanillaဟာမျိုးပွားရန် လွယ်ကူသောအပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ရွက်ဆစ် ၁၂ မှ ၂၄ အထိသို့မဟုတ် ၁ မှ ၁.၅ မီတာအရှည်ကို ရင့်ကျက်သောအပင်မှဖြတ်တောက်ခြင်းဖြင့် စိုက်ပျိုးခြင်းကိုစတင်ရန်လိုအပ်သည်။ ဖြတ်တောက်မှုရှည်လေလေပန်းပွင့်မြန်လာလေလေဖြစ်ပါတယ်။

အနာမှကင်းဝေးပြီးကျန်းမာသောအပင်တစ်ပင်မှ ရွက်ဆစ်များကိုသာယူရန်သေချာရပါမယ်၊၊

စိုက်ပျိုးရန်အဆင်သင့်မဖြစ်မချင်းသင်၏အပင်ကိုရှင်သန်စေရန်ရက်သတ္တပတ်များစွာအရိပ်ရပြီးအစိုဓာတ်ရသောနေရာမှာထားပါ။

ဖြတ်တောက်ပြီးသောအပင်ကိုမြေကြီးထဲသို့မြှုပ်ပါ။အောက်ပိုင်းရွက်ဆစ်များကိုဖုံး၍ အလယ်ရှိအပင်ဖြတ်ရဲ့အောက်ခြေကိုတင်းတင်းကျပ်ကျပ်ဖိထားပါ။ ထို့နောက်အပင် ကိုအိုးထဲထည့်ပြီးကြိုးဖြင့်ချည်ပါ။

ကြီးထွားမှုနှုန်းသစ်များပေါ်ပေါက်လာသည်အထိလေးပတ်မှခြောက်ပတ်အထိအစဉ်မပြတ်စိုစွတ်အောင်ထားရပါမယ်။ ဖြတ်ထားသော အပင် နွယ်တက်သည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အပင်ကိုပိုမိုကြီးမားသောနေရာသို့ပြောင်းရွှေ့နိုင်ပါတယ်။

ပြောင်းရွှေ့စိုက်ပျိုးသောအခါတွင် အမြစ် system ကိုမပျက်စီးဖို့သတိထားပြီး ဂရုတစိုက်ထုတ်ယူရပါမယ်။ထို့နောက်အပင်ကိုယခင်အိုးများထက်အနည်းငယ်ပိုကြီးသော နေရာတွင်​ မြေဆီလွှာများဖုံးအုပ်ပြီးစိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။

စီးပွားဖြစ်အတိုင်းအတာအရ vanillaဟာ ပုံမှန်အားဖြင့် 2.5 m x 2.5 m ရှိဇယားကွက်ပေါ်တွင်နေရာချနိုင်ပါတယ်။ ၎င်းဟာ အပင်တစ်ပင်စီကိုလှည့်ပတ်သွားရန်နှင့်ပန်းပွင့်အခြေအနေကိုလျင်မြန်စွာအကဲဖြတ်ရန်နေရာများစွာရရှိနိုင်ပါတယ်။ ယာတောရှိအိမ်ခြံ အတိုင်းအတာအရ ဗင်နီလာကိုပိုမိုနီးကပ်စွာလည်းစိုက်ပျိုးနိုင်ပါတယ်။ အပင်တစ်ပင်ချင်းစီကို ပြောင်းရွှေ့နိုင်ဖို့အတွက် အနည်းဆုံး ၁.၅ မီတာအကွာအဝေးဖြစ်ဖို့တော့အရေးကြီးပါတယ်။Madagasscar(မာဒါဂါစကာ) တွင် သဘာ၀တိုင်းပေါက်သောအပင်များမှာနွယ်တက်၍စိုက်ပျိုးကြပါတယ်။

ရေဖျန်းစနစ်နဲ့ ရေပေးကြပါတယ်။ အကယ်၍စိုက်ပျိုးသည့်ဧရိယာဟာ ခြောက်သွေ့သောရာသီရှိပါက ရံဖန်ရံခါဤကာလတစ်လျှောက်လုံးတွင်ရေသွင်းခြင်းက ပန်းပွင့်ခြင်းကိုသိသိသာသာတိုးတက်စေလိမ့်မှာဖြစ်ပါတယ်။

တစ်နှစ်မှာ နှစ်ကြိမ် အကိုင်းခတ်ချိုးပြီး ပုံသွင်းပေးဖို့လိုပါတယ်။ ဒါမှ နေရောင်ခြည်ရရှိမှု၊ အရိပ်ရရှိမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။

နိုက်ထရိုဂျင်ပါဝင်မှုမြင့်မားခြင်းဟာ vanillaသစ်ခွပန်းပွင့်ခြင်းထက်အပင်ကြီးထွားမှုကိုအားပေးသောကြောင့်တိရစ္ဆာန်စွန့်ပစ်ပစ္စည်းမှပြုလုပ်ထားသောမြေသြဇာကိုအသုံးမပြုရပါဘူး။

ဝတ်မှုန်ကူးပြီးနောက်ကိုးလအကြာတွင်vanilla သစ်ခွများဟာ အဆင်သင့်ဖြစ်ပါပြီ။ အစွန်အဖျားတွင်အဝါရောင်ပြောင်းသောအခါရိတ်သိမ်းနိုင်ပါပြီ။ ရိတ်သိမ်းပြီးသည်နှင့်ဤမွှေးကြိုင်သောအရသာနှင့်မွှေးကြိုင်သောသီးတောင့်ဟာ မယုံနိုင်လောက်အောင်အဖိုးတန်ပါတယ်။

ရိတ်သိမ်းပြီးသောအသီးတောင့်များကို အခြောက်ခံဖို့နှင့် ချက်ပြုတ်ရာတွင်အသုံးပြုနိုင်သည်အထိ ဂရုစိုက်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဂရုစိုက်မှုလုပ်ငန်းစဉ်တွင် လုပ်သားအင်အားအပြည့်လိုအပ်ပြီး ချွေးထုတ်ခြင်း(sweating) နှင့်အခြောက်ခံခြင်းများပါ ဝင်ပါတယ်။ ၎င်းသည်စျေးကွက်များတွင်ရောင်းချသော vanilla အသီးတောင့် ၏စျေးနှုန်းမြင့်မားစေပါတယ်။ နေ့တိုင်းခြောက်ပတ်လုံးလုံးသီးတောင့်များအစိုဓာတ်ကိုရရှိစေရန်ညအချိန်တွင် အဝတ်အုပ်ပေးထားရပါမယ်။နေ့ဘက်မှာတော့ အသီးများကိုနေရောင်ခြည်တွင်အခြောက်ခံရန် ဗန်းများပေါ်တွင်သို့မဟုတ်အိမ်တွင်းအပူမီးခွက်အောက်၌ထားပါ။ ဤချွေးထုတ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဥ်နှင့်အတူ သုံးလကြာအညိုရောင်ရှိနေသောအသီးတောင့်များကိုအနက်ရောင်ပြောင်း၍ခြောက်သွေ့သည်အထိ ပြုလုပ်ရပါမယ်။

ခြောက်သွေ့သန့်စင်ပြီးသော vanilla များကိုဖန်ပုလင်းများထဲတွင်ထည့်၍ သိုလှောင်ထားနိုင်ပါတယ်။