MYANMAR HISTORY
1044 – ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ ၁၁ ရက်နေ့ဟာ #အနော်ရထာ ဘုရင် နန်းတက်ခဲ့တဲ့နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။
⦿ ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ ၁၁ ရက်နေ့ဟာ #အနော်ရထာ ဘုရင် နန်းတက်ခဲ့တဲ့နေ့ ဖြစ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ၉၇၉ နှစ်တိတိ AD 11-8-1044 က ပေါ့ဗျာ။ #zshtut
.
__________
.
⦿ မြန်မာ ChatGPT ကို မေးကြည့်တော့ မြန်မာနက်ခြက် က ပြန်ဖြေပုံလေးက…
.
မေး။ မြန်မာပြည်က အနော်ရထာ ဘုရင် အကြောင်း စိတ်ဝင်စားစရာတွေ ပြောပြပါ။
.
__________
.
⦿ မြန်မာ ChatGPT ကို မေးကြည့်တော့ မြန်မာနက်ခြက် က ပြန်ဖြေပုံလေးက…
.
မေး။ မြန်မာပြည်က အနော်ရထာ ဘုရင် အကြောင်း စိတ်ဝင်စားစရာတွေ ပြောပြပါ။
ဖြေ။
၁။ အနော်ရထာမင်းကြီးသည် အနိရုဓ သို့မဟုတ် အနော်ရထာဟုလည်း ခေါ်ကြသော ဘုရင် (ယခင်မြန်မာ့သမိုင်း) တွင် အရေးပါသော ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူနှင့်ပတ်သက်သော စိတ်ဝင်စားဖွယ်အချက်အချို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးမြတ်ဆုံးသော ဘုရင်များထဲမှ တစ်ပါးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရပြီး နိုင်ငံကို ပေါင်းစည်းခြင်း သမိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခံရပါသည်။
၁။ အနော်ရထာမင်းကြီးသည် အနိရုဓ သို့မဟုတ် အနော်ရထာဟုလည်း ခေါ်ကြသော ဘုရင် (ယခင်မြန်မာ့သမိုင်း) တွင် အရေးပါသော ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူနှင့်ပတ်သက်သော စိတ်ဝင်စားဖွယ်အချက်အချို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးမြတ်ဆုံးသော ဘုရင်များထဲမှ တစ်ပါးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရပြီး နိုင်ငံကို ပေါင်းစည်းခြင်း သမိုင်းတွင် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဂုဏ်ပြုခံရပါသည်။
၂။ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာ- အနော်ရထာသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထေရဝါဒဗုဒ္ဓဘာသာကို လွှမ်းမိုးသောဘာသာအဖြစ် ပြန့်ပွားရေးနှင့် တည်ထောင်ရာတွင် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ခဲ့သည်။ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသို့ တော်ဝင်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို စေလွှတ်ပြီး ဗုဒ္ဓဘာသာကျမ်းဂန်များကို ရွတ်ဖတ်ကာ ဗုဒ္ဓဘာသာရဟန်းတော်များကို ပြန်လည်ပင့်ဆောင်ခဲ့သည်။
၃။ ဘုရားကျောင်းများ ဆောက်လုပ်ခြင်း- အနော်ရထာမင်းကြီး နန်းတက်စဉ်အတွင်း ပုဂံနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ဘုရားပုထိုးများနှင့် ဘုရားပုထိုးထောင်ပေါင်းများစွာ ဆောက်လုပ်စေသည့် ဧရာမ ဘုရားကျောင်းတော်ကြီး တည်ဆောက်ရေး ပရောဂျက်ကို စတင်ခဲ့သည်။ ပုဂံရှေးဟောင်းသုတေသနဇုန်ကို ဖွဲ့ စည်းထားသည့် ဤအဆောက်အအုံ အများအပြားသည် ယနေ့တိုင် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။
၄။ တရားကျင့်ထုံးဥပဒေ- အနော်ရထာသည် ဗုဒ္ဓဘာသာအခြေခံများကို အခြေခံ၍ တရားမျှတသော စည်းစနစ်ကျသော လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ထူထောင်ရန် ရည်ရွယ်သော “ဓမ္မသတ္တ” ဟုခေါ်သော တရားဥပဒေ ကုဒ်တစ်ခု ဖန်တီးပေးခြင်းဖြင့် ဂုဏ်ပြုခံရပါသည်။ ဤကုဒ်တွင် ရာဇ၀တ်ဥပဒေ၊ အရပ်ဘက်ဥပဒေ၊ ပိုင်ဆိုင်မှုအခွင့်အရေးနှင့် လူမှုရေးကျင့်ဝတ်များ အပါအဝင် အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ ကဏ္ဍပေါင်းစုံကို အကျုံးဝင်ပါသည်။
၅။ ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှု- အနော်ရထာမင်းလက်ထက်တွင် အိန္ဒိယနှင့် သီရိလင်္ကာကဲ့သို့သော အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ရေကြောင်းကုန်သွယ်မှုကို တက်ကြွစွာ မြှင့်တင်ခဲ့သည်။ ယင်းက မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အခြားနိုင်ငံများကြား စီးပွားရေးဆက်ဆံမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဖလှယ်ရေးတို့ကို ထူထောင်နိုင်ခဲ့သည်။
၆။ စစ်ရေးအရ အောင်ပွဲများ- အနော်ရထာသည် စစ်ရေးအရ အောင်ပွဲများမှတဆင့် နယ်မြေများစွာကို ပုဂံမင်းလက်အောက်သို့ သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ သထုံ၊ ပဲခူးနဲ့ နန်ဇောတို့လို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေကို ဆန့်ကျင်တဲ့ သူ့ရဲ့ အောင်မြင်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေဟာ အရှေ့တောင်အာရှမှာ ပုဂံရဲ့ သြဇာကို သိသိသာသာ တိုးလာစေတယ်။
၇။ အမွေအနှစ်- အနော်ရထာမင်း နန်းတက်ခြင်းသည် မြန်မာ့သမိုင်းတွင် အချိုးအကွေ့တစ်ခုဖြစ်သည်။ သူ၏ ပေါင်းစည်းရေးကြိုးပမ်းမှု၊ ဗုဒ္ဓဘာသာထွန်းကားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ အောင်မြင်မှုများသည် နောက်ဆက်တွဲမြန်မာ့နိုင်ငံများအတွက် အုတ်မြစ်ချခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဘာသာရေးနှင့် ဗိသုကာအမွေအနှစ်များကို လွှမ်းမိုးခဲ့သည်။
၈။ အနော်ရထာမင်း ကွယ်လွန်ခြင်း- သမိုင်းမှတ်တမ်းများအရ အနော်ရထာမင်းသည် ခရစ်နှစ် ၁၀၇၇ ခုနှစ်တွင် မွန်သထုံမြို့ကို စစ်ချီရာတွင် ဦးစီးကာ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ သားတော် စောလူးသည် ဘုရင်အဖြစ် ဆက်ခံခဲ့သည်။ အနော်ရထာမင်း၏ မြန်မာ့သမိုင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ပံ့ပိုးမှုများသည် တိုင်းပြည်အပေါ် တည်တံ့စေခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှု၊ ဘာသာရေး တိုးတက်မှုနှင့် အနုပညာ ထွန်းကားသည့် ကာလကို ကိုယ်စားပြုသည့် သူ၏ နန်းစံသည် မြန်မာ့သမိုင်းတွင် ရွှေခေတ်ဟု မကြာခဏ သတ်မှတ်ခံရသည်။
_____
မှတ်ချက်။ ရက်စွဲ တွေကတော့ဗျာ။ ဇာတာတော်ပုံ ရာဇဝင်၊ မှန်နန်းရာဇဝင်၊ မဟာရာဇဝင်၊ ရာဇဝင်သစ် ကျမ်းတွေက တစ်ခုနဲ့တစ်ခု နဲနဲစီ လွဲနေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီရက်စွဲက ဆရာကြီးဒေါက်တာသန်းထွန်း ဦးဆောင်တဲ့ ခေတ်သစ်သမိုင်း ပညာရှင်တွေ ရက်စွဲအမှန် ပြန်တွက်ကြပြီးတဲ့ ရက်စွဲကို ကမ္ဘာ့ scholars တွေက အတည်ယူထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
